27.07.2021, 10’
Patotreści w patomieszkaniu
Słowa pod lupą
W ostatnich latach pojawiło się wiele słów z cząstką „pato-”: „patodeweloperka”, „patoosiedle”, „patoogródek”, „patotreści”, „patointeligencja”,... więcej
13.07.2021, 10’
Żenua na wizawisie
Słowa pod lupą
Lubimy przekręcać słowa pochodzące z obcych języków – albo wręcz tworzyć wyrazy stylizowane na obce. Na przykład francuskie. Dlaczego to robimy? Czym... więcej
06.07.2021, 9’
Bycie na stenbaju czy reset?
Słowa pod lupą
Od jakiegoś czasu obserwujemy ciekawe zjawisko – funkcjonowanie komputerów stało się podstawą metafor „ludzkich”. Mówimy o ludziach, posługując się... więcej
29.06.2021, 10’
Cytrynki, mundki i walentyny
Słowa pod lupą
Malucha – drogowego – nie trzeba nikomu przedstawiać. Ogórka – także. Inne samochody (i nie tylko) także mają nieoficjalne nazwy. A jakie? Zapraszamy... więcej
22.06.2021, 11’
Apartheid sanitarny i ...
Słowa pod lupą
Choć pandemia jest już z nami od półtora roku, to wciąż tworzymy nowe określenia, które się do niej odnoszą. Jednymi z ciekawszych są „apartheid... więcej
08.06.2021, 8’
Zbiorkom
Słowa pod lupą
Czym jest zbiorkom? Czy to poprawne słowo? Kto go używa i dlaczego? Zapraszamy!... więcej
01.06.2021, 9’
Madki i bombelki
Słowa pod lupą
Z okazji Dnia Dziecka – o tym, jak język się mści na niefrasobliwych rodzicach. Zapraszamy!... więcej
25.05.2021, 10’
Epicki, zacny i dekadencki
Słowa pod lupą
Miał być dekadencki tort, a wyszła epicka porażka – o starych słowach w nowych znaczeniach.... więcej
18.05.2021, 11’
Panu Bogu świeczkę, a diabłu?
Słowa pod lupą
Czasami zniekształcamy frazeologizmy. Zmieniamy im formę albo nadajemy im nowe znaczenie. Zamiast nie zasypiaj gruszek w popiele słychać nie zasypuj... więcej
11.05.2021, 9’
Kto płakał, jak sprzedawał?
Słowa pod lupą
Co mówi o nas (i o Niemcach) powiedzenie „Niemiec płakał, jak sprzedawał”? Dlaczego stało się ono na tyle atrakcyjne, że na jego wzór zaczęliśmy... więcej
04.05.2021, 9’
Holicy i maniacy
Słowa pod lupą
Czy kotoholik dogada się z psoholikiem? I co na to czekoladomaniacy? W tym odcinku weźmiemy pod lupę cząstki -holik i -maniak. Sprawdzimy, jakie... więcej
27.04.2021, 8’
Polubownik, czyli lajkers
Słowa pod lupą
Czy wszystko, co robimy w mediach społecznościowych, musi mieć swoją nazwę? Osoba, która „daje łapkę w górę” to „polubownik”, czyli „lajkers”. A jak... więcej
20.04.2021, 9’
Pieseł, koteł...
Słowa pod lupą
Skąd się wziął pieseł i dlaczego zyskał popularność? Audycja o piesełach, kotełach, myszełach, tygrysełach, a nawet ludziełach.... więcej
13.04.2021, 9’
O lenistwie ... językowym
Słowa pod lupą
Często wydaje nam się, że wiele nowych słów zwraca uwagę swoją nietypowością i żartobliwością. Na plażing można wszak zabrać pieseła, z którym zwykle... więcej
06.04.2021, 7’
Słownictwo wegańskie
Słowa pod lupą
Czy istnieje „wegańska kiełbasa”? Czym są „tofucznica” i „tofurnik”? O kim mówi się, że jest „mięsarianinem”, i czy ktoś taki pozwoli, by go... więcej
02.04.2021, 6’
Slot, za pan brat, Wielkanoc
Rozmówki polsko-kubańskie
Rozmówka o nowym, lecz coraz częściej używanym słowie „slot”, a także o starym frazeologizmie być z kimś za pan brat. Prof. Katarzyna Kłosińska... więcej
30.03.2021, 11’
Tabliczki trawnikowe
Słowa pod lupą
W jaki sposób formułowane są zakazy i prośby zamieszczane na tabliczkach widniejących na osiedlach? Co do nas bardziej przemawia: Zakaz wchodzenia na... więcej
26.03.2021, 8’
Epidemiczny, AstraZeneca...
Rozmówki polsko-kubańskie
Jaka jest różnica między przymiotnikami „epidemiczny” i „epidemiologiczny”? Jak odmieniać nazwę „AstraZeneca”? Czy słowo „sztuczny” ma związek ze... więcej
23.03.2021, 8’
Zaparkować pytanie, temat
Słowa pod lupą
Co robi człowiek, który „zaparkował pytanie” albo „parkuje temat”? Czy pytanie lub temat ma koła i hamulce oraz sprzęgło i gaz? Co to znaczy, że ktoś... więcej
19.03.2021, 8’
Niegramatyczny, Górny, migdały
Rozmówki polsko-kubańskie
Czy zdanie „Mogę od pana ogień” rzeczywiście jest niegramatyczne? Jak się nazywa żona pana Górnego? Dlaczego „migdały” w popularnym zwrocie są... więcej
16.03.2021, 11’
Język angielski na ulicach
Słowa pod lupą
Na naszych ulicach coraz więcej języka angielskiego: „barber shop”, „sushi bar”, „food truck”, „second hand”, „park&ride”, „bike&ride”, „show room”,... więcej
12.03.2021, 10’
Po próżnicy, ongiś, karambol
Rozmówki polsko-kubańskie
Dlaczego mówimy, że ktoś „strzępi sobie gębę po próżnicy”? Jaka jest różnica między „ongiś” a „onegdaj” i co te słowa znaczą? Skąd się wzięło słowo... więcej
09.03.2021, 10’
Mega, totalnie i strasznie
Słowa pod lupą
„Na imprezie było mega!” – czyli jak? W tym odcinku zapraszamy na rozmowę o „mega”, „totalnym”, „odjechanym”, „na maksa”, „szalenie”, „okropnie” i... więcej
05.03.2021, 8’
Co się zowie, żeński, kobiecy
Rozmówki polsko-kubańskie
Skąd się wzięło wyrażenie „... co się zowie”? Dlaczego mówimy „buty damskie”, ale „rodzaj żeński” i „choroby kobiece”? Jak pisać zaimki „ty”, „wy” w... więcej
02.03.2021, 10’
Nietypowe nazwy restauracji
Słowa pod lupą
Restauracje chcą się wyróżniać nie tylko smakiem serwowanych potraw, lecz także nazwami: nietypowymi, intrygującymi czy zawierającymi grę słów (jak... więcej
26.02.2021, 29’
Błędy, cieszyć się, forsa
Rozmówki polsko-kubańskie
Jaką wartość mają opracowania przedstawiające 100 najczęstszych błędów językowych? Czy poprawna jest konstrukcja „cieszyć się na coś”? Skąd się... więcej
23.02.2021, 9’
Koronawirus a język polski
Słowa pod lupą
Jak pandemia koronawirusa (zwanego przez niektórych „koronaświrusem”) odbiła się w języku? Czym są „koronalia” i „koronaferie”? Nosimy maseczki czy... więcej
19.02.2021, 9’
Testament, polubiać, rodzynki
Rozmówki polsko-kubańskie
Prof. Katarzyna Kłosińska opowiada o pochodzeniu słowa „testament” oraz omawia nowy czasownik „polubiać”. Mówi także o „chrupkach”, „rodzynkach”,... więcej
16.02.2021, 9’
Napisy na murach
Słowa pod lupą
„ŁKS robi herbatę z wody po parówkach”, „Widzew nagrywa ryby na dyktafon” – walka między klubami piłkarskimi toczy się nie tylko na boisku, ale i na... więcej
12.02.2021, 8’
Klepać biedę, najlepszy, chrust
Rozmówki polsko-kubańskie
Skąd się wziął zwrot „klepać biedę”? Czy poprawne są konstrukcje typu „trzeci najlepszy”, „drugi największy”? Jak nazywamy ciasteczka jadane w... więcej
05.02.2021, 8’
Miesięcznica, ważny, serwus
Rozmówki polsko-kubańskie
Po miesiącu od powstania Radia 357 prof. Kłosińska omawia stosunkowe nowe słowo „miesięcznica”. Wyjaśnia także związek między wyrazami „ważny”,... więcej
29.01.2021, 7’
Awers, dziad, Bydgoszcz
Rozmówki polsko-kubańskie
Czy „awers i awersja” mają wspólne pochodzenie? Skąd się wzięło określenie „dziad kalwaryjski”? Dlaczego „Bydgoszcz” jest rodzaju żeńskiego, a... więcej
22.01.2021, 9’
Kropka nienawiści, perły, IKEA
Rozmówki polsko-kubańskie
Prof. Katarzyna Kłosińska wyjaśnia, czym jest kropka nienawiści. Omawia także pochodzenie zwrotu „rzucać perły przed wieprze”. Na koniec odnosi się... więcej
15.01.2021, 9’
Żółtko, webinar, óśmi
Rozmówki polsko-kubańskie
Tematem tego odcinka jest znaczenie i pochodzenie zwrotu wciągnąć żółtko. Prof. Katarzyna Kłosińska wyjaśnia także, czym się różni (językowo) webinar... więcej
08.01.2021, 10’
Radio, tęsknić, na grupie
Rozmówki polsko-kubańskie
Pierwszy odcinek „Rozmówek polsko-kubańskich” poświęcony jest pochodzeniu słowa „radio” oraz zwrotowi „tęsknić po kimś”. Wyjaśnia także nową... więcej
